
Matik Mangal Leiraba Ningthou Leibak
1 Ningthousing 3:5-15; 10:1-29
WARI..........

Solomon bu Israeil gi anouba ningthou oina hapkhraba matungda, Ishworna magi mangda thoklaktuna haikhi, “Nijou! Eina nangonda kari pigani?” 1 Ningthousing 3:5. Naha oiriba ningthou aduna peisa, mingchat, natraga punshi nungsangnaba haijaramba yai, adubu mahakna hangkhide.
Masigi mahutta, Ishworgi misingbu dhrama leina sasan tounaba lousing nijarammi. Madugi nulukpa amasung thamoi yaona touba prathana adugi paokhumda, Mapu Ibungona Solomon da khwaidagi athoiba lousing amasung khangba ngambagi shakti pikhi. Atoppa mi khudingdagi magi lousingna thoidok hendoklammi. Madugisu mathakta, Ishworna mahak pusu mingchat, inakkhunba amasung punsi sangnaba bor pikhi.
Solomon na panlingei manungda, Israel na changdamningai leitraba ingtha tapthaba amasung chaokhattuna nungairammi. Mahakki matamda Jerusalem da mamal yamlaba dhatusing marang kaina leimanduna lupa asi iphang phangnaba nungumna khannarammi (1 Ningthousing 10:27). Solomon na Ishworgidamak sana amasung marblena shaba phajakhraba laishang adugisu mathaktasu, mahaknasu achouba konung amasung shumangga iroinana shagol gharising amasung shagol tongba mising thamnaba apunba saharsing shakhi. Phajakhraba leikonsingda atangba upambising thaduna sahar khudingda leitenglammi. Prithibi apumbadagi ningthourelsing, angam athousing, amasung ningthougi phamnaibasingna yengba amasung khudolsing tamba lakkhi. Ishworna Solomon gi thamoida hapkhraba angakpa lousing makhoina taba pamkhi (1 Ningthousing 10:24).
Koirakkhiba ningthougi imungsingi manungda lapkhraba Sheba lamdagi lakpi inak khunbi amasung mashak phajabi maharanisu amani. Israel gi ningthougi maramda taba paosing adu chumbra chumdabra haibadu mahak masamakna hakthengnana yengba pamlammi. Sheba gi maharanina aruba wahang kaya hangduna Solomon bu changyeng toukhi amasung mahakki heishinglaba paokhumsing aduda chapyungna ngaklammi.
Mahakna yengkhiba mapham khudingda, mahakki khangnaba shaktising adu ngakhallammi. Adubu Israel gi khwaidagi wangba thak adu Ishworna nakhoigidamak shem shakhraba matik mangal chaoraba ningthou leibak aduga changdamnabada karisu natte.
NEINABA
Biblegi text khuding paraba matungda ahangba mensillu.
1. Jesuna Magi misingda kari washakkhibra?
John 14:2 Eigi Ipagi yumda ___ yamna lei; Eina nakhoigidamak ___ ama thourang touba chatli.
2. Jesuna thourang touriba mapham adugi maramda eikhoina kari khangbage?
Isaiah 65:17 Maramdi, Eina ___ swargasing (atiyasing) amasung anouba prithibi shemmi.
Hebrews 11:16 Maramdi Mahakna makhoigidamak ___ ama shem shakhre.
Matthew 5:5 Nolukpasing adu yaiphabani, maramdi makhoina ___ asi phanghougani.
Isaiah 65:21 Makhoina ___ shagani amasung maduda leigani.
Note: Angakpagi maramda wari shaba! Ishworna Mahaki misingidamak anouba swargasing, anouba prithibi ama, amasung anouba sahar ama shem shakhre. Dhramachenbasingna Jesuna shem shaba sahar aduda matik mangal leiraba leipham ama phanggani (John 14:2). Adugisu mathakta makhoi masana anouba prithibida shajagadaba angakpa khungangi yum amasu phanggani.
3. Ashengba sahar asigi maramda eikhoina kari henna khangbra?
Phongdokpiba 21:16 Sahar adu ___ ___nairammi; ...Aduga mahakna sahar adu kilometre ___ ___ ___onkhi.
Phongdokpiba 21:2 Aduga Ishwordagi ashengba sahar, anouba Jerusalem aduna Ishwordagi ___ dagi kumtharakpa, John eina ure.
Phongdokpiba 21:10, 12 Swargadut aduna eibu thawaida achouba chingjao amagi mathakta purammi, aduga achouba sahar, ashengba Jerusalem adu, Ishwordagi swargadagi kumtharakpa eingonda uhallammi, ... sahar adugi achouba amasung awangba chekpal amasung ___ taranithoi pallammi.
Phongdokpiba 21:18 Masigi ___ adu ___ na shembani
Phongdokpiba 21:21 Sahar adugi sarak adu ___ shemlammi.
Note: Ashengba sahar adu chithek mari lei, amasung masigi akoibagi arappa asi 1500 mile (Chaorakna 1000 km) oi. Masina swargadagi anouba prithibida kumtharak i amasung houjik leiriba Mount of Olives chingda tagani (Zechariah 14:4). Thongjao 12 khudingmak sana makhal amam mam khaktana shemmi (Phongdokpiba 21:21), Jasper na shaba sahar adugi phaklangsingdu 216 feet pak i (cubit amaga 18 inches ka mannei).
4. Sahar adugi eesing amasung chinjak ki phangpham adugi maramda Biblen kari haibra?
Phongdokpiba 22:1 Mahakna eingonda ahingba eesinggi aruba ___ ama utlammi.
Phongdokpiba 22:2 Turel aduki nakan animakta, ___ upambi adu hourammi, masina uhei taranithoi pallammi, u khudingna tha khudingi mahei yalli. U adugi manasingna jatisingi anaba phahan nabagidamaktani.
Note: Ishworgi singhasan dagi loiba naidaba eesingi aruba turel ama chentharak i, aduga ahingbagi upambi aduna tha khudingi tongan tonganba makhalgi uhei palli. Masigi angakpa uhei amasung manasingna shidabanaba hidakni amasung lomba naidaba punsi adum leptana hinghalli. Masigisu mathakta, Ishworgi misingna makhgoigi khungangi lamda makhoi masagi chinjak thagani (Isaiah 65:21). Ishworgi misingi chinjak asi malemda pap changlaktringeigi mamangda chanaramba haibadi uheising, grains (cheng, gehu nachingba), amasung hawai makhalsing ni (Meihouron 1:29, 31). Madugi mahao adu singthaba ngamdana haogani, amasung chinjakki machalgi mamal (value) di mapung phagani.
5. Swargada leibana malem prithibi asida leibadagi karamna tongangani?
A. Isaiah 35:5 ___ mamitsing panghan-gani.
B. Isaiah 35:5 ___ ___ manasing tahan-gani.
C. Isaiah 35:5 Aduga makhong tekpasingna shajigumna ___ , Aduga marol thoktabasingi mareina ishei ___.
D. Isaiah 65:25 Makhoina (shasing) ___ natraga mangtak-halloi.
E. Isaiah 11:6 Keishal nasu yao machaga leiminnagani, ... Aduga ___ ___ amana makhoibu lamjingani.
F. Isaiah 35:1 Marbhumina ... atargulap kumna ___.
G. Isaiah 35:24 Khundariba misingna “Ei ___” hairoi.
H. Phongdokpiba 21:4 Mapham aduda makha tana ___, nattraga awaba, nattraga thengthaba leiroi.
6. Dhramachenba misingna karamba makhalgi hakchangsing leigani?
Philippians 3:20, 21 Prabhu Jesu Christana, eikhoigi ashonbana thallaba hakchang asi hongdokpiduna Mahakki ___ ___ phanglaba hakchangumna onthokpigani.
7. Jesugi hakchang asi ashengba oibra, nattraga Mahak asi thawai amara?
Luke 24:39 Yengu, Eigi khong amasung khut, Eimakni, Eibu shok u amasung yengu; maramdi eina leiba nakhoina uriba asigumna ___ ___ lu-tong (sharu amasung shading) ___.
Note: Mahakna hingatlaba matungda Jesugi hakchang asi nakhoina shokpa amasung thengba ngamba lu-tong leiba ashengba hakchangni. Mahakna makhoida khudakta shak uttuna thoklakpada sheboksingna ahanbada Mahak asi thawai amani khallammi, adubu makhoina Mahakpu shoklaba amasung Mahakna chabadu yengbada (Luke 24:40-43), makhoina Mahak asi ashengbani khangkhi. Numit niphunigi matungda, Jesuna makhoibu Bethany da lamjingkhi amasung swargada lamjingkhi (Luke 24:50, 51). Sheboksingda shak utkhiba swargadutsingna makhoida haikhi, “Nakhoidagi atiyada pukhatpiba Jesu asimak nakhoina Mahakpu swargada chatkhiba ukhiba adugumna Mahakna amuk hallakkani.” Acts 1:11. Mahakki abhatar asina maram oiraga, Jesuna matam pumnamakki oina mioiba jatiga mari leini, iroinana Ishwor su oi.
8. Atoppa kari pukning thougatningai oiba washak phangbra?
Acts 3:20, 21 Aduga Mahakna Jesu Christabu tharaknabani, ... hiram khudingmak ___ matam youraktriba pahoba Jesu Christa swarda leiba tai.
Note: Ishworbu thagatlu, Ishworgi anouba ningthou leibakta pap changlakpadagi mangkhiba matik mangan leiba aphaba pot khudingmak amuk hanjilhallagani. Mi khudingmakna pukchel shengna amaga amaga nungshinaba, thajaba, amasung sougatnagani. Masigi mahei oina, hingsha amatta makha tana leiraroi, amasung makha tana lanna pithokpa, cheiba, haiba indaba, puchel sengdaba, warem ngangnaba, asoi angam yaodaba, matha saba, khudongthiba, ningba kaiba, nattraga kok chikpa leiraroi. Masi lomba naidana haraoba, nungaiba, penthokpa, marang kaina hingba oigani.
9. Hingliba punsi asigi awaba nattraga meichak oikhiba ningsingbasing aduna swargada misingbu thawai waba oihan-gadra?
Isaiah 65:17 Mamangda oikhrabasing adu ___ ntraga pukningda laklaroi.
Note: “Pukningda lakpa” haiba asi “thamoibu lenghanba” haina artha handoklagadi henna pharamgani. Taibangpanbagi awa anang sing aduna Mahakki swargada leiba misingda awaba purak-halloi haina Ishworna matang adida washakli.
10. Ishworgi anouba ninghtou leibakta prithibidagi lakpa mising adu amaga amaga shakkhangngadra?
1 Corinthians 13:12 Madugi tungda eibu khangba makkumna eina ___.
Note: Eikhoigi shakpham, chatpagi ma-ong, lamchat sajatsingi ma-ongsing, wangang shangang nachingbagi mapanna tasengna eikhoina amaga amaga shak khangnagani. Amaga amaga shak khangnaba ngamba eikhoigi shaktising adu swargada hen-gatkani. Swarga haiba asi mapung phana ngakna imung manungi mising amuk hanna punminnaba ama oigani,
11. Ishworna Mahaki lakkadaba ninghtou leibak adugi maramda kari atoppa thamoi thukkatkadaba washaksing eikhoida pibra?
A. Isaiah 35:10 Aduga Jehovahna kanbikhraba misingna ... Zion da eeshei shaktuna lomba naidaba ___ iroinana lakkani.
B. Laishon Ishei 16:11 Matam pumnamakki ___ ___ oi.
C. Zechariah 8:5 Sahar adugi lambi saraksingda lambida ___ nupa machasing nupi machasingna pik than-gani.
D. Isaiah 30:31 Makhoina chen-gani amsung waba ___, makhoina chatkani aduga ___.
E. Isaiah 30:31 Langjasingumna makhoina ___ panduna kakhatkani.
Note: Mangaldagi henna yangna langjasingumna dhrama chenba misingna paiba ngamgani. Makhoina pot pumnamak phanghouba maramna (Phongdokpiba 21:7), makhoina, mikup kharadang changduna, atoppa prithibisingda koiba chatpa yai.
12. Ishworgi ninghtou leibak asi waheina chap chana eikhoina sheithaba ngamgadra?
1 Corinthians 2:9 Mitna ukhidriba, nana takhidaba, ___ ___ changkhidaba potshaksing adu Ishworna mahakpu nungshiba minggidamak thourang toubikhre.
Note: Nang eigi houjik oiriba phibam asina Ishworna Mahakki machasing gidamak thourang toukhraba anagkpa potsing adu phaoba bhapna shaijinba ngammoi. Swargagi oiba angakpa harobasing amasung yaipha mangal adu waheising, wakahlsing, nattraga manglansing phaobana tasengna yektuna takpa ngammoi. Eikhoina malemda awaba kaya nangdunasu, swargada leiba phangba asina prithibi changyengsing pumnamak adudagi mamal yamba helli (Romans 8:18).
13. Ishworgi anouba leibakki khwaidagi wangba mana adu karino?
Phongdokpiba 21:3 Ishwor masamakna makhoiga ___.
Note: Masi thajou, aduga ngakna leppu! Thanggeisengna Ishworna Mahakki misingga anouba prithibida leiminnagani. Ashengba haraoba amasung matik mangal asiga changdamnaba kari amattanasu ngammoi.
14. Misingbu Ishworgi swargagi ningthou leibaktagi karina changhalloi.
Phongdokpiba 21:27 Adubu upai amattagi matengna ___ karigumba amattana masigi manungda changloi.
Phongdokpiba 21:7 ___ ___ mahak aduna pot pumnamak phangani.
Note: Papna mot-hali amasung masi swargada changba yahalloi, natragadi lalhouba asi amuk hanna makoktagi hourakkani. (“Ishworgi ningthou leibak” haiba Ahenba Hapchanba Warol aduda yengu.)
15. Eina papki maramda kari touba ngamgani?
1 John 1:9 Eikhoina eikhoigi papsing haidokcharabadi, eikhoida eikhoigi papsing kokpinaba amasung dhramachendaba pumnamaktagi eikhoibu hekta ___ Mahakti thajaba yai amasung dhrama chelli.
Note: Eina Jesuda eigi papsing kokpinaba hangjarabadi, Mahakna eibu kokpi amasung paptagi eibu shengdokpi aduga eibu Mahakki macha oihalli.
16. Hingliba punsi asida amasung lakkadaba punsi adudasu mai pak-hangadaba formula adu karini haina Jesuna haikhibra?
Matthew 6:33 Adubu nakhoina ___ Ishworgi ningthou leibak amasung Mahakki ___ chenba thiyu, aduga pot pumnamak asi nakhoida hapchinbigani.
Note: Ishworna, “Nahakna kari pammi?” haina hangba matamda chap chana masimak ningthou Solomon na toukhi. Mahakki ahanba wakhal adu Ishworgi ningthou leibak amasung Mahakki dhrama chenba aduna oirammi. Masigi Paokhum oina, matik mangal chaoraba ningthou leibak amagi borsing aduna matung illakkhi.
NAHAKKI PAOKHUM
Taibangpanbagi thoudok wathoksing pumnamak Ishworna mapung phana khudum chanduna thamli haiba khangladuna, Mahakna nakhoigi punsi adu mapung phana khudum chanhanduna thamba nahakna oiningna pambra?
PAOKHUM: ______
AHENBA HAPCHANBA WAROL
Masigi section asina makhatana neinanaba ahenba i-paosing pi.
Bible asi leppa naidana ningthou leibak ani khatnabagi a-iba record amani. Makhoi ani adudi Ishworgi ningthou leibak amasung Seitan gi ningthou leibak ni. Jesuna mahakki pao sandokpagi mapung oiba machakti Ishworgi ningthou leibak oirammi. Anouba Warepnaba Lairik khaktada Ishworgi ningthou leibak khaktagi maramda 100 dagi henna panduna pi, amasung Jesugi pandam oiba parasingdasu kayamarum yaoi. Mahakki takpi tambibasingdagi Ishworgi ninghtou leibak asi kanglup ani thokna khaidok i haiba adu eikhoina tammi. Makhoi adudi thawaigi oiba amasung mapanthong (literal) gi oiba ningthou leibaksing asini.
Swargagi thawaigi oiba ningthou leibakki prajasingna Ishworna sasan touhalli amasung makhoigi thamoida panhalli. Nouna poktringeigi mamangda, eikhoigi thamoisingda leiba singhasan adu Seitan, pap amasung masagi hakchangi apamba na thanhalli. Adubu eikhoina Jesugi shakti amasung ngakpibabu yajaduna, madugi bandi oiba adu thugai. Maram asinani Paul na asi hairiba, “Maram aduna nakhoigi shiba yaba hakchangda papki apambasing adu tounaba papana panhanganu ... maramdi papna nakhoigi mathakta joy touduna panhan-ganu.” Romans 6:12, 14. “Adubu karigumba eina Ishworgi khutsasingi mapanna bhutsing tanthoklabadi, Ishworgi ninghtou leibak nakhoida lakle.” Luke 11:20.
Mi amana Jesubu hek lousanbaga, mahak khudakta Ishworgi ningthou leibakki praja ama oirak i. Maram asinani misingbu pukning hongnaba takshilliladuna Jesu amasung John animakna makhoigi ministry sing touba houkhi, “Maramdi ishworgi ningthou leibak nakle” Matthew 3:2; 4:17. “Nakle” haibagi arthadi phangle nattraga houjik changba laire haibani. Maram asinani Jesuna asi haikhiba, “Ishworgi ningthou leibak adu yengduna lakloi; makhoinasu hairoi, ‘Asida yengu!’ nattraga ‘Aduda yengu!’ Maramdi thangeisengna, Ishworgi ninghtou leibakti nakhoigi nungda lei.” Luke 17:20, 21. Mi amana laiming hek loubaga, mahakna Seitan gi amamba ningthou leibak thadoklaga Ishworgi mangal gi ninghtou leibakta yao i.
Christagi ashengba khongloi amana Ishworgi thawaigi oiba ningthou leibaktagi malem prithibi asida paokholloi amani. Atoppa leibaksingi paokholloisingna toina atoppa lolda ngangi, tonganba phirol shetli, tonganba sen yek sijinnei, amasung tonganba natki chatnabising chatli. Chap mannaba ma-ongda, Christian gi paokholloising gumna eikhoina chaba, shetpa, wari shaba, amasung eikhoigi matam amadi peisa sijinnaba ma-onggi mapanna eikhoina eikhoigi Prabhugi ninghtou leibakpu chumna mashak taknaba yamna cheksin-gadabani.
Matam khara leiraga para asida neinariba Ishworgi ashengba (Physical) ningthou leibak adu Ishworgi misingna phangalagani. Eikhoina Prabhu gi prathan (Lord’s Prayer) touba matamda eikhoina khourangna pamliba ninghtou leibak adu asini, “Nahakki ningthou leibak laksanu.” Matthew 6:10. Phongdokpiba 20 da sandokna takliba lan amasung millennium matungi wayenba matungda Ishworgi ashengba ningthou leibak asi mapung phagani amasung aroibada lingkhatlagani.
Tungda Thokkadaba Mangjounana Haidokpagi Drisha, Lesson 5 ©2022 Amazing Facts International All Rights Reserved