MEI LEH KAT HNUHNUNG BER CHU

Genesis 19:1-29

THAWNTHU..........

Abrahama khan a vahpa Lot-a’n an chhungkuaa Sodom-a awm an thlan khan tihsual lian tak a nei tih a hria a. Jordan phairuama khawpuite chu a
nalhin, a duah tha em em a, mahse a mite chu an khawlo em em mai bawk a. “Tin, Sodom mite chu Lalpa mit hmuhin nasa taka suaksual leh misual an ni a”(Genesis 13:13). A tawpah chuan Pathianin heng khawpui bawlhhlawh takte hi an sualna tenawm tak avang chuan tihboral A thlang ta a, amaherawhchu Lota-te chhungkua chhanchhuak turin vantirhkoh pahnih A tir hmasa phawt a ni.

 

Sodom an luh hma chuan vantirhkoh pahnihte chuan khualzin veivak angin an inlantir a. Lota chuan hmelhriat ngai loh, hmel ngainatawm tak mi pahnih a hmuh chuan, chu khawpui kawtthler zan lama a him loh zia hriain, a ina thleng turin a ngen ta chiam a. Nimahsela mi suaksualte chuan lo
hmu rengin, chumi zan chuan Lota kawngkhar hmaah chuan lo pungkhawmin, a mikhualte chu an tihkhawloh theih nana rawn chhuahtir turin an ngiat a. Lota chuan a kawngkhar hmaa mipui rilru herh tak pungkhawmte chu khap daih tum mahse a hlawhchham a. Ramhuai bual ât ang maia an awm chu a zual sauh zawk a, rei lo tê-ah chuan Lota ngei pawh chu an vau ta hial zawk a! Chutah zet chuan vantirhkohte chuan an nihna dik tak chu an thup thei ta bik lo. Lota chu in chhung himah pawt lutin, mipui bual âta awm te chu an mit an tihdelsak ta a.

A tuk zing hma takah chuan vantirhkohte chuan Lota leh a chhungte chu “I nunna tûrin tlân chhuak rawh! I hnung lam hawi suh la ... tlângah sâwn tlân rawh; chuti lo chuan, i boral dah ang e,” tiin an hrilh a (Genesis 19:17). “Tin, Lalpa chuan Sodom leh Gomorra khaw chungah chuan, vâna Lalpa hnên aṭang chuan kât leh mei a sûrtîr a” (Genesis 19:24). A nupui chu a hawi lêt avangin Lota leh a fanu nula pahnihte chauh chu an nunna zuahin an awm ta a ni. Pathian Thu chuan ni hnuhnungah chuan he khawvel hi Sodom dinhmun ang khan a la awm dawn tih min hrilh a – a hremna pawh chutiang chiah chuan!

ZIRLAI

Bible thu i chhiar zawh hnuah a kar awlte hi dah khat rawh.

1. Misual tihboral entir nan eng khawpui pahnih hmingte nge pek a nih?

2 Petera 2:6 Tin, __________ leh __________ khuate chu amah ngaihsak lo, la awm tûrte entîrnaah a hmang a, vuta chantîrin, tiboralin thiam loh a chantîr ta a;

Note: Pathian chuan khang khawpui pahnihte kha chatuan mei hmangin a tiboral a – misuaksualte hremhmuna tihboral nana mei a hman tur ang tho kha a ni.

2. Engtikah nge misuaksualte chu mei leh kata tihboral an nih ang?

2 Petera 2:9 Lalpa chuan amah ngaihsaktute chu thlêmna ata chhan chhuah dân leh, fel lote chu __________ ni atân chuan hrem chunga khêk dân a hria;

Johana 12:48 Tu pawh mi duh lova, ka thusawite vawng lo chuan thiam loh chantîrtu pakhat a nei a ni; ka thusawi kha, khami thu ngei khân ni __________ __________ chuan amah chu thiam loh a la chantîr ang.

Matthaia 12:40-42 Chutichuan, buh lemte chu an la khâwm a, meiin an hâl ang hian khawvêl tâwpnaah chuan a la awm ang. Mihring Fapa hian a __________ chu a tîr __________ ang a, a ram ata tihsualtîrtute leh thil tisualtute zawng zawng chu an thiar chhuak ang a, rawh tuina meiah chuan an paih ang; chutah chuan ṭah leh ha ṭhial chu a awm ang.

Note: A chunga chângah te khian Bible chuan chiang takin misuaksualte chu tawpna niah chuan meiah paih an nih tur thu a ziak a – an thih niah zawk ni lovin. Hei hian a tihchian chu tunah hian hremhmunah tumah an awm lo tih hi a ni. Tumah rorelna ni-a an chungthu rel a nih hmaa hrem an ni lo hi rorelna dik a ni reng a ni. Mi tinte chu A lo kal lehna hunah an thiltih ang zela lawmman pek emaw, hrem emaw, an ni ang, a aia hma ni lovin. (Thupuan 22:12)

3. Misuaksual boral tawhte chu hremhmuna an la awm loh chuan khawiah nge an awm?

Johana 5:28-29 Hêng hi mak ti suh u, a hun a thleng dâwn ta, chutih hunah chuan __________ __________ zawng zawngin a aw an hria ang a, an chhuak vek ang; thil ṭha titute chu nunna changin an tho leh ang a, thil sual titute chu thiam loh changin an tho leh ang.

Joba 21:30, 32 Mi sual chu vânduai nîah zuahin a awm a, Thinur nîah hruai chhuah an ni, tih hi. ... __________ kalpui a ni a, A __________ chu vên a ni a.

Note: Bible chuan misuaksual boral tawhte chu an thlânah khawvel tawp huna thawhlehna lo thlen hma chuan zuahin an awm tih min hrilh a. Isua kohna aw chu an hria ang a, an thlân atang an lo tho ang, meidil atang ni lovin.

4. Sual lawmman, emaw hremna, chu eng nge?

Rom 6:23 Sual man chu __________ a ni si a; Pathian thilthlâwnpêk erawh chu, kan Lalpa Krista Isua zârah chuan chatuana nunna a ni.

Note: Sual man chu meidila chatuan nunna a ni lo a, chumi letling chiah – thihna zawk a ni. Thihna hmasa chu kan tawng vek dawn a (Hebrai 9:27) mahse Bible chuan misuaksualte thihna chu hnihna a ni ang (Thupuan 21:8). Thihna hmasa atang chuan mi zawng zawng an phu tawk hremna emaw lawmman emaw dawng tura kaihthawh an ni ang; mahse thih hnihna atang chuan thawh lehna a awm tawh lo ang. A tawpna a ni ang. Chu mai bakah chuan, sual vanga hremna chu chatuana meidila nghaisak a nih chuan, isuan a man a pe ve lo a ni.

5. Mi zawng zawng tana duhthlanna tur pahnih chiah awm chu eng nge?

Johana 3:16 Pathianin khawvêl a hmangaih êm êm a; chutichuan, a Fapa mal neih chhun a pe a, amah chu tu pawh a ring apiang an __________
lohva, __________ __________ an neih zâwk nân.

Note: Vanram luh hmaa thlarau chawlh lawkna – limbo, leh sual tênau kan faina – purgatory-te hi Bible-ah hmuh tur a awm lo a. Bible chuan duhthlan tur pahnih chauh – chatuan nunna emaw, chatuan thihna chauh, min zirtir a ni (Deuteronomy 20:15)

6. Meidilah chuan misuaksualte engtin nge an awm ang?

Sam 37:10, 20 Rei lo tê achinah mi suaksual chu a awm tawh dâwn si lo; A ni, a awmna hmun chu en en mah la, a awm tawh lo vang. ... Mi suaksualte erawh chu an __________ ang a, Lalpa dotute pawh phûl hnim duah ang an ni ang. Tihboralin an awm ang a, meikhuah an __________ ral ang.

Malakia 4:1, 3 “Ngai teh u, ni chu a lo thleng e, Rawh tuina mei angin a kâng a ni; Mi chapo zawng zawngte leh sual titu zawng zawngte chu Buhpâwl an ni ang a, chu ni lo thleng chuan anmahni a __________ __________; Zung leh zâr chenin a zuah lo vang,” Sipaihote Lalpa chuan a ti. ... Mi suaksualte chu in rap bet ang a; Nî ka ruatah chuan in kephah hnuaia meivâp an ni dâwn si a,” Sipaihote Lalpa chuan a ti.

Note: Hremhmuna misuaksualte chu meikhu-ah an zam ral ang a. An vâp chiah a awm tawh ang.

7. Meidil chu khawiah nge a awm ang?

Thupuan 20:9 Tin, __________ vâng lam dâpin an kal chho va, mi thianghlimte riahhmun leh khaw duhawm tak chu an hual ta a; tin, vân aṭangin mei a lo tla a, anni chu a kâng ral ta a.

2 Peter 3:10 Nimahsela, Lalpa ni chu rûkru angin a lo thleng ngei ang; chumi nîah chuan vânte chu nasa taka riin a boral ang a, thil bulte chu meia em ralin a awm tawh ang a, __________ leh a chhûnga hnathawh awmte hi a kâng ral ang.

Note: Meidil chu he leiah hian a awm ang, a chhan chu he khawvel hi kang tura chu a ni.

8. Diabola chu meidil chunga thuneitu a ni ang em?

Thupuan 20:10 Tin, anmahni bumtu Diabola chu sakawlh leh zâwlnei der awmna, mei leh kât dîlah chuan __________ __________ ta a; tichuan, chatuanin a chhûn a zâna nghaisakin an awm ang.

Note: Teuh lo! Meidil chunga thuneih a hnekin, Diabola chu meidila thlak a ni ve ang. A tawpa tawpah leia vaivutah chantir a ni ang. Tin, Pathian chuan Setana chu, “I awm ngai reng reng tawh lo ang” a ti a ni (Ezekiela 28:18-19).

9. Hremhmun meidila mei chuan mit hun a nei ang em?

Isaia 47:14 Ngai teh, buhpâwl ang mai a ni ang a, meiin a kâng ang; mei alh thiltihtheihna lakah chuan an inchhanhim lo vang; intihlumna tûr __________ ang a ni __________ vang a, ai tûr mei ang pawh a ni hek lo vang.

Note: Sual hnuah, misualte leh he leia thil awm zawng zawng te tihboral a nih hnuah, meidila mei chu a mit ang. Chatuanin a alh reng dawn lo a ni. Chatuana nghaisakna hremhmun a nih chuan sual tihboral theih a ni ngai lo ang. Pathian rorel dan chu sual lak hrana, tihboral a ni, chatuana awm reng tir lovin. Thupuan 21:5-ah chuan, “Ngai teh, engkim ka siam thar e” a ti a ni.

10. Hremhmunah chuan thlarau leh tisa tihboral a ni ang em?

Matthaia 10:28 Tin, taksa tihluma thlarau tihlum thei lotute chu hlau suh ula; Gehenna-a __________ leh __________ tiboral theitu chu hlau zâwk
ang che u.

Note: Mi tam tak chuan thlarau hi boral thei loah an ngai a, mahse Pathian chuan vawi hnih heti hian a sawi, “Thil tisualtu apiang an thi ang” (The soul that sinneth, it shall die) Ezekiela 18:4, 20. Chuvangin Bible thu ang chuan, misuaksualte chu meidilah tihboral an ni ang – an thlarau leh tisa
chu.

11. Tute tan nge meidil chu tih-alh a nih ang?

Matthaia 25:41 Chumi zawhah chuan, a vei lama mite hnênah pawh chuan, ‘Ânchhe dawngte u, kumkhaw mei, __________ leh a tirhkohte tân
an buatsaihah chuan mi kal bosan rawh u;

Note: Meidila mei thiltum ber chu Setana, a vantirhkoh sualte, leh sualna tihboral chu a ni. Sual hri ka thlah duh si loh chuan, sual ruala tihboral ka nih a ngai dawn a ni, a chhan chu sual hi tihboral a nih loh chuan lei leh van a tibawlhhlawh leh dawn a ni.

12. Bible hian Pathianin misuaksualte a tihboral thu hi engtin nge a sawi?

Isaia 28:21 A hna, a __________ __________ chu, a thawh theih nân leh, a thiltih, a thiltih danglam chu, a hlen theih nân, Lalpa chu Perazim tlânga a tho ang khân a tho dâwn si a, Gibeon ruama a thinur ang khân a thinur dâwn a ni.

Note: Pathian chuan A hmangaihte tihboral tur ngaihtuahna ringawt pawh hrehawm a ti a. “Mi ṭhenkhatin muanga an ruat angin Lalpa chu a thutiam kawngah chuan a muang lo ve; tu ma boral duh lova, mi zawng zawng lo sim duhin, nangmahni lamah a dawh thei a ni zâwk e.” (2 Petera 3:9). An hnenah heti hian a sawi reng a, “... In awm dân ṭha lo aṭang chuan kîr ru, kîr ru. Aw, Israel chhûngte u, engah nge in thih ang le, tih hi Lalpa Pathian thuchhuak a ni,’ tiin sawi rawh.” (Ezekiela 33:11). Mi tihboral hi Pathian mizia-ah chuan thil awm tel lo a nih avangin meidil pawh A “thiltih mak leh dangdai” tia sawi a ni. Pathian chuan mihringte a chhandam duhna kawngah hian engmah thup then a nei lo. Tihboral an nih hmain misuaksual zawng zawngte chuan Pathian rorel dikzia an puang ang (Rom 14:11).

13. Bible thu, “tihmih theih loh mei’ tih hian mei chu engtika mah a mit lo ang tih a kawk lo em ni?

Matthaia 3:12 a kutin a sisêp a keng a, a hruih a zâp fai hliau ang a, zêmah chuan a buh a khung ang, a sî erawh chu mei mit thei lovin a __________
__________ ang,” a ti a.

Note: Ni lo e! Tihmih theih loh mei chu tihmih theih a ni lo. Amaherawhchu engkim a kan ral hnuah chuan a mit dawn a ni. Entir nan, Jeremia 17:27 chuan Pathian mite chu an rinawm loh chuan Jerusalem-ah mei a chhuah ang a, chu mei chu “a mit lo ang” tih a ziak a. Tin, Bible chuan he hrilhlawkna hi a thlen famkim tawh thu a sawi bawk a. “Pathian in te an hâl a, Jerusalem kulh te an tichim a, chuta in ropui zawng zawng chu an hâl a ... Lalpan zawlnei Jeremia hmanga thu a lo sawi chu a lo thleng ta a” (2 Chronicles 36:19, 21). Kha mei pawh kha engkim a kan ral vek hma kha chuan tihmih theih a ni lo a; chumi a lo thlen hnu chuan a lo mit ta a ni. Bible in “tihmih theih loh “ tiin sawi mah se, vawiin ni thlengin a kâng reng tawh lo a ni.

14. “Chatuan mei” tih thu hian “tawp ngai lo” tih a kawk lo em ni?

Juda 7 Sodom leh Gomorra, an kiang vêla khuate nên, chutiang bawkin inngaihnaa inpumpêkin awm loh loha an awm avângin, __________ __________ hremna tuarin, hriattîr nâna târ chhuahin an awm ang khân.

Note: Bible hi amah leh amah inhrilhfiah tir tur a ni. He Bible châng atang hian Sodom leh Gomora te chu hremhmun entir nan chatuan meia tihboral an ni tih kan hmu a, amaherawhchu heng khawpui te hi an kâng reng tawh lo. Mei vâpa chantir an ni a (2 Petera 2:6), chu chu chatuan mei hnathawh chu a ni. A hnathawh chu chatuan daih a ni zawk (Zir belhna “Mi hausa le Lazara” tih kha en la).

15. Thupuan 20:10 in misuaksualte chu “chatuanin a chhun a zana” nghaisakin an awm ang tih a sawi hian, hei hian hun tawp thei lo a entirna a ni lo em ni?

Jona 2:6 Tlâng bul tâwp rêtahte chuan ka kal chhuk a; Lei chuan __________ atân a kalhnate chuan mi khâr khum a; Amaherawhchu, nangin, aw Lalpa ka Pathian, khuarkhurum ata chu ka nunna i la chhuak a ni.

Note: Ni lo e! Jona kha nghapui chhungah ni thum leh zan thum a awm a (Jona 1:17), chuti chung chuan “chatuan” tiin a sawi a ni. A tan chuan chatuan a ang hial reng ang! Thupuan 20:10-a “chatuan” tih hi Greek tawng “aion” tih a ni a, hemi atang hian saptawng thu mal, “eon” tih a lo chhuak a, chu chuan hun bituk bik nei loin, tawp chin nei emaw nei lo emaw a kawk thei. He thu mal hi “chatuan” tih emaw “kum khua” tih emawa lehlin a ni thin a, saptawnga “for ever” tih hi vawi 56 lai thil tawp tawh sawi nan Bible-ah hian hman a ni. Hmun pakhatah chuan “chatuan/kumkhua” tih hian sal rinawm nun sawi nan a hmang a (Exodus 21:6), hmun dang lehah chuan chhuan sawm sawi nan a hmang thung (Deuteronomy 23:3). Mihringah chuan “chatuanin/kumkhuain” tih hian “a dam chhung zawnhg” a kawk tlangpui (1 Samuela 1:22, 28).

16. Sual leh misualte tihboral an nih hnuah, Isuan A mite tan eng thli nge A tih dawn?

2 Petera 3:13 Nimahsela, a thutiam ang chuan __________ __________ leh lei thar, a chhûnga felna awmte chu kan beisei a ni.

Thupuan 21:4 An mit ata mittui zawng zawng a hru fai ang a; Thihna a awm leh thei tawh lo vang a, Lungngaih te, ṭah te, __________ te pawh A
awm leh tawh hek __________ vang; Thil hmasate chu a ral ta,” a tih ka hria.

Note: He khawvel tlenfaina mei vâp chungah chuan Pathianin lei thar leh van thar a siam ang. Lawmna te, muanna te leh hlimna sawi hleih teih loh te chu thil nung zawng zawng tan chatuana awm tawh turin min tiam a ni.

17. Sual avanga buaina chu a awm leh ngai ang em?

Nahuma 1:9 Lalpa kalhin eng nge in suangtuah? Tâwp dêrna a thlentîr dâwn a ni, phuba lâk nawn a ngai __________ vang.

Note: Aih! A thutiam chu a chiang. Sualna a awm leh tawh ngai lo ang. Isaia 65:17 Ngai teh u, vân tharte leh lei thar ka siam a nih hi; tûn hma thilte chu hriat rengin a awm tawh lo vang a, rilruah pawh a lût tawh hek lo vang.

18. Eng zawhna hriam tak nge Joba khan a zawh?

Joba 4:17 Pathian hmaah mihring thi thei a __________ tâwk em ni? A siamtu hmaah mihring a thianghlim tâwk em ni?

Note: I fapa chu tualthah hmang sual tak ni ta se, hrem ngei a phuin i hria ang em? I hre ngei ang. Mahse ni khat chauh pawh na tak tuara meia a nung chunga hal ni se i ti ang em? Ti lo tawp ang! I tuar thei lo ang. Hmangaihna Pathian pawhin A fa-te hrehawm taka nghaisak an nih chu a
tuar thei bik lo. Chu chu indona-a sual rapthlak ber ai pawhin a rapthlak zawk ang. Pathian chu chutiang chu A ni em? Ni teh lul lo e! Chatuana nghaisakna hremhmun chu Pathian pawhin A tuar thei lo a, A nungchang, hmangaihna leh dikna nen pawh inkalh tlat a ni.

I CHHANNA

Engkim dang aiin, Isua chuan A lalram thar ropui takah chuan cheng turin a duh che a. I tana awmna A siamsak che-ah chuan cheng turin a duh ngawih ngawih che a ni. A sawmna chu pawm turin duhthlanna i siam thei tawh em?

CHHANNA: ___________

ZIR BELHNA

Hemi hmuna thu awmte hian i zir zau naah a pui ang che.

Mi hausa leh Lazara

Mi tam tak chuan mi hausa leh Lazara te tehkhin thu hi mihringte kan thih veleh vanram emaw meidilah emaw kan kal nghal tih fiah nan hman an tum thin. Hei hi Isua’n he tehkhin thu a sawi laia a thil tum a ni lo. Heta “hremhmun” sawi nana Isua’n a thumal hman kha “Hades” tih a ni a, Greek
thawnthua in-nghaisakna hmun a ni. Hemi tehkhin thu a sawi laia Juda mi lo ngaithla zawng zawng te kha chuan Isua’n thawnthu hriatlar tak a hmang a ni tih an hrethiam vek ang. Luka 16:19-31 hi kan en chian chuan, he tehkhin thuah hian entirna tam tak, a ngial a ngana kan lak tura Isua’n a tih loh tam tak a awm tih kan hmu thei ang.
• Entirnan, chhandam zawng zawngte Abrahama angchhungah an lut em? Lut lo.
• Vanrama awm leh hremhmuna awm te chu an inbe thin ang em? Be lo ang.
• Hremhmuna kâng mek tan tui far khatin a lei a tidai thei ang em? Thei lo.
• Tunge chhandam nia, tunge boral ang tih chu Abrahama thutlukna a ni em? Ni lo.
Hetiang bawk hian, he tehkhin thu hi rorelna hnuhnung hmaa boral te vanramah emaw, meidilah emaw an kal tih zirtir nan a hman theih loh. Johana 12:48 chuan “Ka thu sawi ngei kha ni kin ni-ah chuan a chungthu rêlsaktu a ni ang” tiin a sawi a ni.

A nih chuan he tehkhin thu hian eng nge a entir? Mi hausa kha Juda hnam entirna a ni a, Pathian thua in chawm puarin, kawngkapui bula mirethei khan Jentailte, Pathian thua tuihal mek a entir a ni. Isua chuan he tehkhin thu khar nan hian, “Mosia leh zâwlneite thu an awih loh chuan, mitthi zînga mi meuh tho leh thu pawh an awih chuang lo vang” a ti a (Luka 16:31). Hemi hnu lawk hian mi pakhat, a hming Lazara chu thihna atang a kaitho reng a, chuti chung chuan Juda hruaitute chuan an la awih duh chuang lo a ni (Johana 12:9-11).

Panorama of Prophecy, Lesson 13 ©2022 Amazing Facts International All Rights Reserved