
HRIAK MAKTAK CHU!
2 Lalte 4:1-7
THAWNTHU..........

Elisa chuan hmeithai naupang chu a beidawng tih a hmu thei a. Zawlnei putar ke bulah chuan a inphah a, a tap a, “Lei ba neitu chuan ka fapa pahnih chu a bawih atan hruai turin a lo kal dawn a ni!” Hmeichhia pasal chu beisei loh takin a thi a, leiba tam tak a hnutchhiah a ni. Bible hun lai khân, loan petu chuan chhûngkaw pakhatin a bill a pêk theih loh chuan thil neih lâk leh theihna leh fate pawh pêk tûra la tûrin dikna a nei a ni (Joba 24:9).
“I inah hian eng nge I neih le?” tiin Elisha chuan chu nu khawngaihthlak chu a zawt a.
“Hriak tlem leh bel tih chauh lo chu eng mah ka inah neih ka nei lo,” tiin a chhang a. Zawi zawiin a in chhunga bungrua leh thil hlu zawng zawng chu a leiba neitu khawngaihna nei lo tak hnênah chuan a hlan zo deuh vek tawh a; a fate pahnih leh hriak bawm tê tak tê tih chauh lo chu eng mah a neih tawh loh thlengin a ni a. Tin, olive hriak chu a pawimawh ber nia ngaih a ni. Eng atan te, lumna atan te, chaw siamna atan te, damna atan te hman a ni.
Elisa chuan hmeithai leh a fapate chu an ṭhenawmte hnen aṭanga bungrua ruak tam thei ang ber lo la tûrin a hrilh a. In lamah an keng haw tur a ni a, kawngkhar chu an khar ang a, chutah chuan an hriak tlemte hmang chuan bel ruak zawng zawng chu chhun khah vek an tum tur a ni. Elisa thupêk angin an ti a, thilmak mak tak a thleng a. In chhunga bungrua zawng zawng a khat vek thlengin bêl te tak te chhunga hriak chu a luang chhuak chhunzawm zel a!
Nu valai tak chuan Zawlnei hnenah chuan, “Tunah eng nge kan tih leh tak ang?” tiin a zawt leh a.
A hnenah chuan heti hian a sawi a, “Kal la, va zuar rawh. I leiba zawng zawng chu va rul la; tichuan, a chuang liam zawng chu nang leh i fapa te nen in ei dawn nia” a ti a. Chu hriak mak tak avang chuan hmeichhia leh a fapate chuan Elisha awmna chu hlim leh lawmin an chhuahsan ta a.
Lalpa chuan sual Setana thiltihtheihna leh lungngaih phuarbehna ata chhuah zalen che a duh a. He thilmak hi a hriak bik hmanga i no a luah khat hunah a thleng ang!
ZIRLAI
Bible thu i chhiar zawh hnuah a kar awlte hi dah khat rawh.
1. Bible chhung thuah hian, Hriak leh bel hian eng nge a entir?
A. Tirhkohte 9:15 Nimahsela, Lalpa chuan a hnênah, “Kal mai rawh; Jentail-te, lalte, Israela thlahte hnêna ka hming put luh nâna ka bêl __________ __________ ni alâwm;
B. 1 Samuela 16:13 Chutichuan, Samuela chuan hriak bâwm ki chu a la a, a unaute zîngah chuan amah chu hriak a thih a; tichuan, Lalpa __________ chu chumi ni aṭang chuan nasa takin Davida chungah a lo thleng ta a. Chutichuan, Samuela chu a tho va, Rama khuaah a kal ta a.
Note: Bible chuan Pathian chu bêl siamtu a ni a, keini chu leilung bêl kan ni tih a zirtîr a ni (Jeremia 18:1-6; Rom 9:20-21). Mi tin hi thiltum neia siam kan ni. Pathian Thlarau entirna atan Bible pumpuiah hriak hman a ni. Hebrai biak inah chuan a Thlarau Thianghlimin kan rilru a êng tih entîrna atan Olive hriak thianghlim chu Hebrai temple-a khawnvar alh reng nân hman a ni. Pathianin a mite zawng zawng a Thlarauva luah khat vek a duh a ni (Joela 2:28).
2. Thlarau Thianghlim hi thiltihtheihna mai nge a nih a, Pathian zawk?
Tirhkohte 5:3-4 Nimahsela, Peteran, “Anani, __________ __________ bum tûr leh, ram man a ṭhen zêp tûrin engati nge Setanan i thinlung a tihkhah le? A awm chhûng zawng khân i ta a ni reng lo vem ni? I hralh hnu pawh khân i thû thûin a awm lo vem ni? Engati nge hêng thu hi i rilrua i ngaihtuah? Mihring bum i ni lo ve, Pathian bum i ni zâwk e,” a ti a.
Ephesi 4:30 Tin, Pathian Thlarau Thianghlim chu __________ suh u, tlanna ni atân chuan amahah chhinchhiaha in awm kha.
Note: Tirhkoh Petera chuan Thlarau Thianghlim bum chu Pathian bum a ni tih a puang a. Chu bâkah, Isuan Pa, Fapa leh Thlarau Thianghlim hminga baptisma chan tûrin min hrilh a (Matthaia 28:19-20), chu chuan Thlarau Thianghlim chu Pathian nihna mi pathumna, Pa leh fapa nêna intluktlanna famkima dah a nihzia a târ lang a. Bible pawhin Thlarau kan tilungngai thei tih a sawi bawk a, chu chu thinlung (Emotion) a nei tihna a ni. Mihrinna nei niin, thiltihtheihna mai a ni lo. Pathian Lehkha Thuah chuan Thlarau Thianghlim chu Ṭanpuitu, Thlarau Thianghlim, Thlarau Thianghlim, Thutak Thlarau, Lalpa Thlarau, Pathian Thlarau pasarih, awlsam zawk nan Thlarau tia sawi a ni. Hêng hming zawng zawng hian a mizia a târ lang a ni.
3. Thlarau Thianghlim hnathawh hmasa ber chu eng nge ni?
Johana 16:13 Nimahsela, amah, Thlarau dik tak chu a lo thlen hun chuan, thutak zawng zawngah chuan a __________ lût ang che u: ama phuah
chawpin thu a sawi dâwn si lo; thu a dawn apiang chu a hril zâwk ang; thil lo thleng tûrte pawh a __________ ang che u.
Johana 14:26 Tin, Thlamuantu, Thlarau Thianghlim, Pain ka hminga a rawn tirh tûr khân, chu mi chuan engkim a __________ ang che u a, in hnêna ka sawi zawng zawng a hriat chhuahtîr leh ang che u.
Note: Isua Krista chuan Thlarau Thianghlim kal tlangin kan hnenah a awm reng dawn a ni tih min tiam a ni (Johana 14:17).
4. Sual ngaihdam theih loh a tih kha eng nge ni?
Matthaia 12:32 Tin, tu pawh Mihring Fapa sawisêl apiang chu, an sawisêlna chu ngaihdamsak a ni ang a; tu pawh Thlarau Thianghlim meuh
__________ apiang erawh chu, an sawisêlna chu tûn dam chhûngah pawh, hun lo la thleng tûrah pawh ngaihdamsak a ni __________ vang.
Note: Thlarau Thianghlim sawichhiatna chu thil tihsual pakhat chauh a ni lo va, thutak dodalna rahbi san zelna a ni a, chu chuan Pathian duhzawng dodalna leh hnawlna hnuhnung ber a thlen a ni (Hebrai 10:26-27). Miin a aw a hriat tawh loh chuan Thlarau Thianghlim rilru put hmang a dodalna leh a ngaihthah nawn fona hian chhia leh ṭha hriatna chu a chhe thin a ni. Chuvângin, mi pakhatin “ngaihdam theih loh sual” a ti tawh tih hlauhna nasa tak a neihna chuan a ti lo ngei ang.
5. Miin a dawn theih Thlarau thilpêk ṭhenkhat chu engte nge ni?
1 Korinth 12:8-10 Mi pakhat hnênah Thlarauvah chuan __________ thu pêk a ni a; mi dang hnênah chu Thlarau vêk thu chuan __________ thu pêk a ni a; tin, mi dang hnênah, chu Thlarau vêkah chuan __________ pêk a ni a; mi dang hnênah, Thlarau hmun khatah chuan, __________ theihna thilpêkte pêk a ni a; mi dang hnênah __________ tihtheihnate pêk a ni a; mi dang hnênah __________ theihna pêk a ni a; mi dang hnênah thlaraute hriat __________ theihna pêk a ni a; tin, mi dang hnênah ṭawng chi hrang hranga thusawi theihnate pêk a ni a; mi dang hnênah ṭawng hriat lohte hrilhfiah theihna pêk a ni si a; nimahsela, chûng zawng zawng chu, Thlarau hmun khat vêk chuan, mi tin hnênah a duh ang zêla sem ṭheuhvin a thawk ṭhîn. Taksa hi pumkhat a ni a, pêng tam tak a nei a, taksa pêng zawng zawng chu tam mah sela, taksa pumkhat a ni si a; Krista chu chutiang bawk chu a ni.
Note: Kan nuna Thlarau Thianghlim a lo luh hian thilpek hrang hrang a rawn keng tel thin. Mi zawng zawng hian thilpek inang an dawng vek lo (1 Korinth 12:29-31). Pathian Lehkha Thu hian Thlarau khata awm a pawimawhzia a sawi uar hle thin. Isuan Johana 3:5-ah “tui leh Thlarau ata a pian loh chuan Pathian ramah a lut thei lo vang,” tiin a zirtir a. Lungchhiatthlak takin Thlarau Thianghlim leh a hnathawh hi kan hre sual fo thin. Mi thenkhat chuan Thlarau Thianghlim chu mize nei lo, thiltihtheihna mai a ni tih zirtir an ni a; mi dangte chuan mite thinlunga hmun chana, A thununna chu an hnial a; tin, mi dangte chuan Thlarau Thianghlima khat apiangte chu ṭawng dangin an sawi tûr a ni tih zirtir a ni bawk.
6. Eng thlarau thilpek nge Korinth kohhranah hian sawisel hlawh tak lo ni ta?
1 Korinth 14:1-2 Hmangaihna hi ûm zêl ula; thlarau lam thilpêkte pawh châk cheu rawh u; amaherawhchu, thu in hril theihna tûr lek phei chu châk bîk rawh u. __________ thu sawi chuan mihring hnêna sawi ni lovin, Pathian hnêna sawi a ni zâwk si a, tu mân a thusawi chu an hre si lo; nimahsela, thlarauvah chuan thurûk a sawi a ni.
Note: Kristian kohhran hmasa hun lai ang bawkin, tawng dang thilpek hi buaina leh inhnialna a lo ni leh ta a ni. Chuvângin, he thlarau lam thilpêk chungchâng hi Bible-in a zirtîrte hrilhfiah nân he zirlai atanga a tam zâwk chu ruahman hran a ni.
7. Engtin nge Isuan a zirtirte chu khawvel zawng zawng hnena chanchin tha hril tura puih a tiam?
Marka 16:17 Tin, hêng chhinchhiahnate hian ringtute chu a zui zêl ang: Ka hmingin ramhuaite an hnawt chhuak ang a; ṭawng __________ an ṭawng ang a;
Note: Bible-ah chuan “lei” tih thu mal hi “ṭawng” tihna mai a ni. Isua zirtîrte chu mi fing tak ni mah se, a tam zâwk chu lehkha thiam lo an ni. Chanchin tha chu khawvêlah an puan chhuah theih nân, Isua chuan an tûn hmaa an zir ngai loh leh an hriat ngai loh ṭawng dang ṭawng hmang thei tûrin thilpêk danglam tak pêk a tiam a ni.
8. Zirtirten Thlarau Thianghlim an dawn khan eng thil nge thleng?
Tirhkohte 2:1, 4 Tin, __________ ni a lo thlenin, an zain hmun khatah an awm khâwm vek a. ... an zain Thlarau Thianghlimin an khat ta vek a, Thlarauvin a ṭawngtîr ang zêlin ṭawng __________ an lo ṭawng ta a.
Note: Pentecost hi Judate ni thianghlim a ni a, Kalhlen Kût hnu ni 50-ah hman a ni. Khawvel hmun hrang hrang atangin Juda inpe tak takte chu Jerusalem-ah Pathian chibai buk turin an lo kal khawm a. Thlarau Thianghlim hmangin Pathianin hetih hun lai hian tawng chi hrang hrang thilpek hi a pe a, zirtirte chu heng mite hnena an pianpui tawnga chanchin tha an hriat theihna turin thuneihna a pe a ni. Chutah Chanchin Tha dawngtute chuan an chanchin ṭha dawn chu an ram ṭheuhah an phur kir leh ta a ni.
9. Thlarau Thianghlim leih buak a nih khan heng hnam dang, Judate hian eng thil nge an tawn?
Tirhkohte 2:11 ṭhenkhat Kret thliarkâra mi leh Arab rama mi kan ni si a; nimahsela, Pathian thiltih ropuite an sawi, mahni __________ ṭheuhvin kan __________ si hi!” an ti a.
Note: Tawng dang thilpêk chu Pathian emaw, hrilhfiahna thilpêk neite emaw chauhin an hriatthiam theih “vân ṭawng” a ni tih ngaih dân a awm ṭhîn. Bible chuan zirtîrte leh ngaithlatute pawhin thu hril chu an hrethiam tih chiang takin a târ lang a – “Pathian thiltih makte” chu! Pathian Lehkha Thuah hian tawng danga sawi dan entirna pathum chauh a awm a. A hmasa ber kan en tawh a; tûnah chuan he thilpêk chungchâng chiang zâwk hriat nân a hnuhnung pahnihte hi i lo zir chiang ang u.
10. Petera’n Kornelia leh a chhûngte hnêna thu a hril khân eng thil nge thleng?
Tirhkohte 10:44, 46 Tin, Peteran chûng thu a sawi lai tak chuan, thuhretu zawng zawng chungah chuan Thlarau Thianghlim a lo thleng ta a. ... ṭawnghriatlohtea thu sawiin Pathian __________ an hre si a. Tin, Peteran a bia a,
Note: Kornelia chu Italian sipai pawla mi a ni a (Tirhkohte 10:1), Petera erawh chu Juda mi niin Aramaic tawng a hmang thung. Rom in pakhata chhiahhlawhte chu khawvel hmun hrang hrang atanga lo kal an ni thei tih hun kal tawh (history) atang pawhin kan hre thei bawk. Chuvangin, he inkhawmnaah hian tawng lama harsatna a awm a ni. Amaherawhchu, Thlarau Thianghlim chu Kornelia leh a chhungte chunga a lo thlen khan Petera zuitu mite chuan an pianpui ṭawng ni lo ṭawng dang hmanga an sawi chu an hrethiam thei ta a ni. Chûng ṭawng hmangte chuan “Pathian an chawimawi” tih an hria a. He thil tawn hi a hnua Jerusalema kohhran hruaitute hnêna a hrilh khan, Petera chuan, “A tirah keimahni ang bawkin Thlarau Thianghlim chu an chungah a lo thleng a,” a ti a. Tirhkohte 11:15, uar taka sawi a ni. Kornelia leh a chhûngte chuan Pentikost nia zirtîrte’n
an dawn ang bawk khan, ṭawng hriat loh thilpêk an dawng a ni. An hriatthiam theih tur tawng awm sa an hmang a.
11. Paula’n Ephesi khuaa zirtîr 12-te hnêna thu a hril khân eng thil nge thleng?
Tirhkohte 19:6 Tin, Paulan an chungah a kut a nghat a, Thlarau Thianghlim chu an chungah a lo thleng ta a; tichuan, ṭawng hriat lohtein thu an sawi a, Pathian thu pawh an __________ ta a.
Note: Tirhkohte zînga lehkha thiam leh zin tam ber Paula chuan ṭawng tam tak a hmang a (1 Korinth 14:18). Hêng Ephesi khuaa mi 12-te chunga Thlarau Thianghlim a lo thlen khân, Paula leh Luka chuan a hmaa an hriat ngai loh ṭawng hmanga hrilh lâwkna chu an hre thiam thei a ni.
12. Bible-in hriatthiam theih loh ṭawng chungchâng engtin nge a sawi?
1 Korinth 14:9 Chutiang bawkin nangni pawhin lei hian ṭawng hriat __________ in sawi loh chuan, eng thu nge in sawi engtin nge a hriat theih ang? Boruaka ṭawng mai in ni ang asin.
1 Korinth 14:19 nimahsela, kohhranho inkhâwmnaah chuan ṭawnghriatlohva thu sîngkhat sawi aiin, mi dangte ka __________ theih nân ka hriat theihnain thu panga chauh sawi ka duh zâwk a ni.
Note: Paula chuan lei (ṭawng) hman chhan chu inbiakpawhna emaw, thutak zirtîrna emaw a nih thu a sawi nawn fo a. “Hriat loh” tihna Grik thumal chu Bible kutziak hmasaah hmuh tur a awm lo va, chu ṭawng chu a tam zâwkte tân ram dang a nihzia târ lan nân lehlintute’n an pe a ni. Korinth khuaa kohhran chu hnam hrang hrang awm khawmna a ni a, a châng chuan member-te’n mi dangte hriat loh ṭawng hmanga an ṭawngṭai emaw, thu an sawi emaw, thu an hril emaw hian inkhâwm chu a buaithlâk ṭhîn a ni. Hei vang hian Paula chuan mi tam zawk hriat loh tawnga an sawi chuan ngawi reng turin thu a pe a, hrilhfiahtu tur an awm loh chuan tiin (1 Korinth 14:28). Kan tâna zir tûr chu, mi dangten an hriat theih loh ṭawngin kan sawi tûr a ni lo va, kan ṭawngṭai tûr a ni lo tih hi a ni.
13. Hmân lai Babulon chanchinte zînga pakhat chu eng nge ni?
Genesis 11:7, 9 Hawh u, i zuk kal ang u khai, ṭawng an inhriat tawn theih loh nân khutah khuan an ṭawng i zuk __________ ang u,” a ti a. ... Chuvângin, a hming chu Babel an ti a, __________ __________ chuan leia mi zawng zawng ṭawng chu a tihhran tâk avângin; chuta ṭang chuan Lalpan anniho chu lei chung zawng zawngah chuan a tidarh ta bawk a.
Note: Babel in sang hi khawvel tawng hrang hrangte inthlahdah hmasakna hmun a ni. Hebrai ṭawnga Babel leh Babulon sawina chu “babel” tih a ni a, chu chu “buaina” tihna a ni. Thupuan 18-ah hian Pathianin a mite chu thlarau lam Babulon atangin a ko chhuak a. Thlarau lam Babulon mizia pakhat chu ṭawng hrang hrang inthliarna hi a ni.
14. Pathian thupêk zah lo taka bawhchhetute chu Thlarau Thianghlim chuan a luah khat ang em?
Johana 14:15-17 Nangnin mi hmangaih chuan ka thupêkte chu in __________ ang. Tin, Pa ka dîl ang a, ani chuan Thlamuantu dang a pe ang che u, chatuana in hnêna awm tûrin; chu chu Thlarau __________ tak a ni; khawvêlin chumi chu an nei thei lo, amah an hmuh lohva an hriat hek loh avângin; nangnin ani chu in hria e, in hnênah a awm reng si a, nangmahniah chuan a awm dâwn a ni.
Tirhkohte 5:32 Chûng thu chu a hretute kan nih hi; Thlarau Thianghlim, Pathianin a thu __________ apiangte hnêna a pêk kha, hretu a ni ve bawk
a,” an ti a, an chhâng a.
Note: Thlarau Thianghlim thiltihtheihna ropui tak chu Pathian thupêk zawm duh lote zîngah a awm thei lo.
15. Paula chuan eng thlarau thilpêk nge kan duh tûr a ni tih uar taka a sawi?
1 Korinth 14:4-5 Ṭawnghriatlohva thu sawi chuan mahni chauh a insiam ṭha ṭhîn, thuhriltu erawh chuan kohhranho a siam ṭha zâwk ṭhîn. Tin, in
zain ṭawnghriatlohtea thu in sawi ka duhsak che u a; nimahsela, thu in hril ka duhsak lehzual che u a ni; kohhranhovin insiamṭhatna an hmuh theihna tûrin, a hrilhfiah leh nghâl loh chuan, __________ chu ṭawnghriatlohtea thusawitu ai chuan a ropui zâwk rêng rêng a ni.
1 Korinth 14:12 Chutichuan, nangni pawhin thlarau lam thilpêkte chunga ṭhahnem in ngaih avâng hian, __________ __________ tûra in ngah theih
nân zawng rawh u.
Note: Paula chuan ṭawng hriat loh thilpêk aiin hrilh lâwkna thilpêk chu a ngaih pawimawh zâwk chung pawhin, tûnah chuan ṭhenkhat chuan Thlarau Thianghlima khat apiangte chu ṭawng dangin an sawi ang tih an zirtîr ta a ni. Pathianin a mite Thlarau a khat tih Bible-a entîrna 25 chuang atangin, tawng chi hrang hrang thilpêk chu vawi thum chauh a inzawm a ni. Tirhkoh Paula’n Thuthlung Thar bu 14 a ziah zîngah chuan ṭawng pakhat chauhvin a sawi a – 1 Korinth. Thuthlung Thara lehkhabu 27 zingah hian pathum chauhvin ṭawng dang hmanga thusawi chungchang eng mah an sawi lo.
16. Pathianin a mite Thlarau Thianghlima a tihkhah chhan ber chu eng nge ni?
Tirhkohte 1:8 Nimahsela, Thlarau Thianghlim chu in chunga a lo thlen hunah __________ in la nei ang; tichuan, Jerusalem khuaah te, Judai leh Samari ram khaw tinah te, kâwlkil thleng pawhin ka __________ in ni ang,” a ti a.
Tirhkohte 4:31 Tin, an ṭawngṭai zawhin an awm khâwmna chu a lo nghîng a, an zain Thlarau Thianghlimin an lo khat a, __________ takin Pathian __________ an hril ta a.
Note: Thuhretu rinawm thiltithei kan nihna turin Lalpa chuan A Thlarau Thianghlimin min chhung khat thin a ni.
17. Mi chu Thlarau Thianghlimin a khat tawh em tih hriat theih a ni em?
Matthaia 7:20 Chuvângin, anmahni chu an __________ in hre mai ang.
Note: Thlarau Thianghlim baptisma chu miin Thlarau thilpêk avâng ni lovin, Thlarau rah a chang tih kan hria a, chungte chu “hmangaihna te, hlimna te, remna te, dawhtheihna te, ngilneihna te, ṭhatna te, rinawmna te, ngilneihna te, mahni-thununna” te a ni (Galatia 5:22-23).
18. Thlarau Thianghlim baptisma hi engtin nge kan chan theih ang?
Luka 11:13 Chutichuan, nangni mi sual mahin in fate thil ṭha pêk nachâng in hriat chuan, in Pa vâna mi chuan a __________ chu Thlarau Thianghlim a va pe dâwn êm!” a ti a.
Note: Isuan tehna nei lova Thlarau a neih ang bawkin, Pathian hnenah kan luan liam zawih zawihna turin kan dil thei a; mahse, kan thinlungte inpekna hmangin kan in bun ruah hmasak phawt a ngai a ni.
I CHHANNA
Isuan I nunah Thlarau Thianghlim hriak hlu tak leih a duh a, a nghak reng che a ni. Tunah hian i rilru leh thinlung chu luah turin i ngen duh em?
CHHANNA: __________
Panorama of Prophecy, Lesson 21©2022 Amazing Facts International All Rights Reserved