Ashekha loye axine phughi tipaqo panonguno kuchhubekepu kumla kishi ghenguno panongu puhavenikeu shi xathave. Ikemu tishimphi zuu, atughushi Lot eno pa kibolomi xapheluve penike ghenguno Pa ghinimi kini puu. Pama no Sodom phughi lo ilomphi zuu pama ye aghuzula lo izukichemi kini ghola lono ighi. Lot no pishipuwo aghuzumi pama khagho lo iloghikeu ithulu. Lot no inami pama vilo aphughi alou alaghila lo ayikusano chhitoi anike pama vilo pa kilo ighieno akulho qhilo ipi ku.Ayikusamiqono hipau ghili ithive puzu Lot ki kha ighieno inami pama pesu panongu tsuvelopi khu. Tile Lot ye panongu ghozu mlave, bidelauno ayikusamiqono Lot kichikulu thuve.

Tile kungumi pama no Lot sunhesuluveno aki khailove, eno ahukha lo Mbumughui akeqo nhethi kighichevetsu.

Thanau inaqhe itheno kungumino Lot eno pa kibolomi vilo “nongu kuxu ghenguno pojolulo, eno khilemu athiu idewojukeno mtazu naghuto lo povelo, tishimoaye nongu ghi puhaveno sake.” Bothu 19:17.

Tishieno Ampeu no kungugha lono Sodom eno Gomorrah phughi shou ami eno amibalu ghuqhi.” Bothu 19:24. Tile Lot eno pa nga kulaumphikeu kini likhi xalu, eno pa nipu ye Sodom kidiu igho juvekeu lono amiti khetsukucho ilhove eno tishi ngove. Alhou tsa no ningu lau kutughutsu akeuno, ashekha tsala lo ayeghi lo kuxu bekutha ye Sodom phughi toinani, eno puhavenani.

PHIJUNIKEU

Hi aqhou Bible kiyeh tsupuakeqo phijuno hetha puakeu lo shepichhiluvelo.

1. Panongu yikusa ghenguno puhavenikeu kichetsukeu phughi kini ye kiu kya?

2 Pitor 2:6 ___ eno ___ phughiqo ye ayevu ilhove, akipimi tsu eno panongu kutsavekeu ye athiu akimithe kumo lo kuxumiqo hitoi kutsave nani ipikeu kichekipiye qhitsu.

HI ITHILO: Alhou no aphughi hikuma alhomi pesu puhave-alhomi hipau no ighinikeu lo ayikusamiqo pitiqhivenani

2. Ayikusami, momu amikuchokumomiqo ye alhomi lo kughouno puhaveniepi kya?

2 Pitor 2:9 ___  tsala ighikelo ayIkusami, momu amikuchokumomiqo ye kiu lo qhinikeno Alhou no ithi ani.

Johan 12:48 Ino piqhikeu ___ panongu shou xatha nani.

Mathi 13:40-42 titoi ___ loghi shinani. Timi Nu no Pa ghinimi puwuno panongu pekutsuluve nani, eno ayehza sumono Xuchekemiqo ye pesu ami lono pitivenani.

HI ITHILO: Kunguu text lo tsupuakeu toi, Bible no mutsumishei pi akeuno, ashekha tsala lo ayikusamiqo ye kughathabekeu tsala lono pesu ami lo vesu pitini aphi kethono itehiye khilehimu amiyizu kuha. Khiu khiu shi aghie pinamu kughathabekeu tsala lono pa w case xathaveke thiuno pa puhaveni aphi. Jisu no akiniu ide ighikelono asaxu tsukepu keo puhavekepu keno shini aphi. (Piyekusu 22:12)

3. Ayikusami thivekeqo panongu ye amiyizu lo kuha ipi aye khile anikya?

Johan 5:28, 29 ___ ___ o akeqono Pa sutsa chilunikeu do ighinani, eno kutomo ithughivenani. ikemu alhokusa kishimiqo ye puhavenikeu lo ithughinani.

Job 21:30, 32 Ayikusamiqo ye puhavenikeu tsala lo sala msape qhipuani; ... tishimu paye akumoki lo sasu ighinani, eno akumoki shou ___ qhivenani.

HI ITHILO: Bible no pi akeuno, kithimi ye ashekha tsala lo xuchilekulu tsala ighimoke kutolo akumoki lo qhipuanani, eno Jisu no panongu kukeu Sutsa chiluno amiyizu lono kumono akumoki lono xuchile ithughinani.

4. Axine shivekeu saxu momu ghime kiu kya?

Rommi 6:23 Axine shivekeu jume ye ___ , ikemu Alhou no agho tsukeuye Jisu Chriskto lono lhokta kuxupu.

HI ITHILO: Axine ghenguno ghimenikeu ye alhokuthu amiyizu lono piti anikeu kumo, ikemu panongu xuchileputhu puzu pesu amiyizu lono pitive nani eno tipau pesu akithi akiniu ipi. Piyekusu 21:8. Atughiu kithi loye kupulumi eno pulumokemi kumtsu xuchile ithughinani, ikemu akiniu thiveke thiuye tilehi xuchilekulu kuha.

5. Timi kumtsu pelo keshelupenikeu kini qhipuatsukeu ye kiu kya?

Johan 3:16 Khiuno Pa pulunikeno ___ kuxupu tsunani, ikemu pulomokeu ye ___ nani.

HI ITHILO: pulukemiye vejoi lhokta kuxupu tsunani, pulumokemiye vejoi akithi, tiye lhokta kithi tsuvenani kethono tile amulo pebideLukpu do tsumonani “Julo Ino ishino nongu zulo akivi eno akuxupu, alhokusa eno akithipu qhitsu ani.” Zahkiniu 30:15.

6. Ayikusamiqo ye amiyizu lo kiu shinaniepi kya?

Leshe 37:10, 20 Ado kitila thiu ayikusamiqo ye kuhave nani; ayikusamiqo ye ___ ; ... eno amichhi lono ___ .

Malaki 4:1, 3 Amiphoki lakhi lo toi pitikeu tsala ighinani, ... ayikusamiqo ye aghijini toi ighiniye akeu tsala lono panongu ___ nani. nonguno panongu ___ nani, kughengu panongu ye nongu pukhu qholo ayevu amukhu shivenani.

HI ITHILO: Ayikusamiqo ye amimili eno amichhi lono pitivenani eno ayevu likhi qhivenani.

7. Amiyizu ye khilehi aniepi kya?

Piyekusu 20:9 Panonguno ___ aqhakumtsu lono ighieno akimithemiqo Phughi boluvenani ... eno kungugha lono Alhou lau no ami iqighieno panongu pitiqhive nani.

2 Pitor 3:10 Akushuno ayeghi lo thime kumtsu pitikighijive nani; ___ eno tipau lo kumla kinikujo pitipuhave nani.

HI ITHILO: Amiyizu ye ayeghi lono shinani, kughengu ayeghi shouno ayikusamiqo pitiqhinani, eno ami tipauno ayeghi hipau ghi shikimithe nanike ghenguno.

8. Satan ye amiyizu lo piti anani keshya?

Piyekusu 20:10 Satan khiu panongu pishiqhi chekeu ye pesu ami lo eno amibalu lo ___ ve nani

HI ITHILO: Satan ye amiyizu lono piti anikeu kumo puzu amiyizu eno amibalu pesu pitiqhivenani, eno ayeghi shou ayevu kughulhove nani. Alhou no Satan ghili pikeuno, “paye alhokuthu lo ithumlave nani” Ezekel 28:18, 19.

9. Amiyizu ye alhokuthu pitiamono inheuvenani keshya?

Isaya 47:14 Hipau ye ___ lakhi toi luvui pugha anikekumo, momu tipau zulo luvui pugha ghi ngo anikeu kumo.

HI ITHILO: Axine shipuhavekeu toi axinemiqo eno thime thokha kumtsu pitive nani, eno ami ghi inheuvenani, ami tipau ye tiqheli tiqheli lo piti anike kumo. Piyekusu 21:5 lo Alhou no pi akeuno, “Julo, Ino thime kumtsu akithe shivenani.”

10. Amiyizu lo aphimpi eno angulho (body and soul) kinikujo kutsave nani keshya?

Mathi 10:28 Aphimpi ye heqhiluve nanikemu aghungu (soul) heqhimlani keu ye msakevilo. Ikemu Khiuno ___ eno ___ kinikujo amiyizu lono kutsavekulupu kuka anikeno Pa msalo.

HI ITHILO: Kutomono aghungu (soul) ye khilemu thive chemoe ipi pulu cheni. Ikemu Alhou no hipau ghili ghuthu kini piide puani, “Aghungu khikhi axine shivekeu ye thivenani.” Ezekel 18:4, 20. Kuchoyehsu kiqi lono, ayikusami ye amiyizu lono aphimpi eno aghungu kinikujo kutsave nani. Hile soul ipi akeu ye aghungu, tiye atuthu khikhi timino xapu xu akeu pi ani.

11. Amiyizu ye khiu ghenguno kutopuanikya?

Mathi 25:41 Nongu ghushove kemiqo, I launo chevelo,eno ___ Satan eno pa ghinimiqo ghenguno kutopuakeu lo ilovelo.

HI ITHILO: Satan eno pa ghinimiqo pitinike ghenguno ami kutonani, axine qhoi shipuihavenikeu kimijike. Axine kuhu aghu qhoi shipuhavemonapi aye itaghi kunguyeghiqha lo iju ipeghinosake ghenguno qhoi shipuhavenani.

12. Alhou ye kishi ayikusamiqo kutsaveniepi Bible lo pipuanikya?

Isaya 28:21 Ampeu ye ... aloghu idevenani ... eno Pa kumla shinani, Pa kumla ye kumsapu, eno Pa kumla shikupuve nani, tiye Pano ___ ___ chemokeu kumla mlanani.

HI ITHILO: Ampeu ye kimiyekini Lhou kehu “khiumu kutsavenishi chemo, ikemu kumtsu pelo Pa lau xaide Ighipenishi acheni.” 2 Petyer 3:9. Paye kumtsu vilo “nongu xine laghi launo xaide ighivelo, xaide ighivelo, nongu ye kiushiepi nongu xine lono thi anikya?” Ezekel 33:11. Alhou ye Pa laghi lo timi khiumu kutsavechemo, tighenguno amiyizu lono ayikusamiqo kutsavenikeu ye thosulo Pano mlachemokeu kumla lakhi ke ipi ke. Alhou ye Pano timi xalunishikeu lo kumsukimighei keu acheni. Tighenguno ayikusamiqo pelo panongu puhavemphi zuuno Alhou no ni xalunike ghenguno kumusu kimighei chekeu ghili ninguno mthavekena, Alhou ye achipi kena ipi piphepe nani Rommi 14:11 Ino xu akeu toi, ipi Ampeu no pi, akhonhe kumtsu I gizu lo qoqhunhepe nani, eno amili kumtsuno Alhou vilo piphenani (Isaya 45:23).

13. Bible lo “ghapinhemula keu mi” ipi puakeu kiqiye alhokuthu lo piti anikeu pi anike kumokeshya?

Mathi 3:12 Pano Pa thi ye Pa le lo pekutsuluve nani, eno athi kumunu a aniqa ye qhoi shikimithevenani; Pano ___ ___ eno amu w ye pesu ghapinhemula keu mi lono pitivenani.

HI ITHILO: Ghapinhemula keu mi ipi akeu hipau ye, kughou hipauno piti thuvenikeno, timi kuka loye khiunomu hipau ghapinhelumo nani. Akuhu aghu qhoi pitikhave mphi kutolo pitianani, ikemu inheuve nani.Kichekipiye, Jeremiya 17:27 lo kutughutsu akeuno, tsutsala Alhou no Pa w timiqo shou pulukibe qhimlakepu shive aye Pano timiqo pelo Jerusalem lo ami suvetsupe nani, eno “ami tipau ye khilemu ghapinhelumo nani” ipi. Eno kuchoyehsu no tungkuputsa hipau ye shikupuvekeu pephetsu ani. “Panongu no Alhou ki pitilvetsu, Jerusalem tozuqo kubolevetsu, eno ami pesu akukalakhuqo kumtsu pitilevetsu ... Ampeu tsa Jeremiya kichi lono piqhikeu hu shikupuve.” 2 Yehkikithi 36:19, 21. Ami tipau no kiu pitikepushi anikeno pitikhamphi kutolo khiunomu ghapinhe mula, ikemu kumtsu pitikhave kithishi tipau kutoshino inheuve. Bible no ghapinhemula keu mi ke ipike ghenguno ishi kutolo piti aphike kumo.

14. Alhoukuthu lo piti anikeu mi (everlasting fire) ipi akeuye ashekha kuha tishi piti anikeu pi anike kumokeshya?

Judea 7 Sodom Gomorrah shou aghime ikughikeu ye ___ pesu amukhu lunikeu kichipiyetsu ani.

HI ITHILO: Bible pelo Bible ghili hephopiyetsu pelo. Ashekha kuha piti achenikeu mi pesu Sodom eno Gomorrah pitivekeu ye amiyizu ye hitoi pitinani ipikeu kichekipiye shitsukeuke.

Aphughi tipaqo ye ishikutolo tishi piti anike kumo. Tipaye ayevu amukhu shivea. Alhomi, amiyizu lono pitikeu ye hitoi pitipuhavenani ipi kichepiyetsukeuke (2 Pitor 2:6) Lhokta (eternal) ipikeuye kiu kishikeu keno ninguno sukuphatsu keulo “Kinimi eno Lazarus” tsato lo juni.

15. Piyekusu 20:10 lo, ayikusamiqo ye alhokuthu eno alhokuthu piti anani ipi akeuye qeti tishi ashekha kuha piti anikeu pi anike kumokeshya?

Jonah 2:6 Ayeghi eno tipau lo lakukha qo huno ___ ghenguno I thiuno I khathasuluve ...

HI ITHILO: Jonah ye putho tsala kuthu pucho tsala kuthu akha kije polo ngove (Jonah 1:7) eno pano pikeuno “alhokuthu” ghenguno I khathasuluve ipi. Atsala kuthu kutolo ngo ighiveake paye tishi akha polo alhokuthu acheni kughashi kumsuve putsake. Greek tsa lo “aion” pesu Piyekusu 20:10 ”forever” alhokuthu ipi pebidesu puani. Hipau kiqi ye ado aghuloki kihitamokeu ipi. Bible lo alhokuthu (forever) ipikeu ghuthu 56 lo tsupuani. Akiqi tsa lo, pulubekulumi aqemi lakhi kuxu pesu “alhokuthu” ipi che (Ipekulu 21:6), Atsa kutau lo “alhokuthu” ipikeu pesu tiqheli chighi ipi ghi piche (Zahkiniu 23:3), eno hataloye timi lakhi pesu “alhokuthu” lo aqemi shipeni ipikeu ghi piche, ikemu tiye pano xu ake kutolo ipike (I Samuel 1:22, 28).

16. Axine eno axinemiqo puhaveke thiu, Jisu ye Pa w timiqo ghenguno kiu shitsu nani kya?

2 Pitor 3:13 Tishi aghie pinamu ningu ye Pano piqhi puakeu kiqi lono kungugha kitheqo eno ___ ___ lakhi, khile amikuchomi qono ngochenikeu laju ani,

Piyekusu 21:4 Eno Alhou no panongu nhethi lono panongu nhezu isuvetsunani, tilehi akithi eno kuqa kumulo kuhave nani. Eno tilehi ___ kuhavenani, kughengu aqau thimeqo kumtsu wokhaveake.

HI ITHILO: Ayeghiqha hipaulo ayevu amukhu shikutsughuveke thiu, Alhou no kungugha kitheqo eno ayeghi kithe lakhi lhophe nani. Eno lhoxuqo kumtsu pelo lhokta alokivi, alokughuno eno piphekumlapu mulokiqi lo xu acheuvepe nani.

17. Axine lhokusa itaghi ipeghi nanikeshya?

Nahum 1:9 Shikughuju keu ye akiniu ide ___ nani.

HI ITHILO: Moe! axine khilemu ide ipeghimonikeu piqhi puani. Isaya 65:17 Kughengu julo, Ino kungugha kitheqo eno ayeghi kithe lakhi lhophenani; eno wovekeu thimeqo ye khilemu kumsuchilelumo nani momu alolomu ighimonani.

18. Job ye kiutoikeu ghili inijukya?

Job 4:17 Thiveni kuau timi lakhi ye Alhou nguno alau ___ keshya?

HI ITHILO: Tsutsala onu no ghikiqhimi lakhi shi aghinikelo noye pa shikighime penishi nanikeshya? Noye khilemu akuxu no ami lo pa ikhisu piti penishimo nani. Noye khilemu tipau lo jupukulumo nani. Titoi kimiyekiniu Mpeu ghi khilemu Pa nuliqo pelo tishi ami lo ime apemonani. Alhou kikimiye eno amikucho xakutha ghushoghili lo titoikeu ye pukumlapu ke.

NONO KHOCHILENIKEU

thime kutau kumtsu nguno alau, Jisu ye opelo Pa yehkipekukaqha jukuvu lo ngopenishi ani. Pano oghenguno kutopuakeu ki lo opelo ngopenishi qhiyi khelho ani. Pano kiu pesu otsu anikeno noye tipau ikhilunishi anima?

Khokichile: _______

SUKUPHATSUKEU

Opelo alau study shipenike ghenguno akiphi kutau ghi sukuphatsu ani.

Kinimi eno Lazarus

Kutomono kinimi ngo Lazarus pama ghili aholetsa pikeu pesu timiqo ye kungugha lo ikulunani moaye amiyizu lo ilovenani ipikeu phuphetsu acheni. Jisu no khisa hipau pikeu ye khilemu hipau ghola lono pikekumoke. Jisu no pikeu tsa lo “hell” ipi akeu ye Greek mi kughakichetsa lo aghime a hades ke. Jisu no khisa hipau pesu akiqi lakhi kichepiyetsukeuke.

Ninguno Luk 16:19-31 lo phiju aye Jisu ye khisa hipau khilemu kuchouno shi ipeghikeu pike kumo, ikemu aholetsa lakhi shi ghi pikeuke.

Thivekemiqo kumtsu Abraham mla lo wo ngove chenikeshya? Moe. Kungugha lo akemi eno amiyizu lo akemi kuputsalu chenikeshyha? Moe. Azu kighiji lakhi pesu amiyizu lo pitiqhi akemi lakhi mili kumukotsulu nani keshya? Moe. Abraham ye khiunoqo xaluvea eno khiunoqo xamlavekeno ithi anikeshya? Moe.

Titoi, timiqo shou ashekhau kughathabe mphi zuu thivekemi khiumu kungugha lo wumphi, momu amiyizu lo ilomphike.

Johan 12:48 lono pi akeuno, Ino kiu piqhi puanikeno tipau no ashekha tsala lo I shou kughathabe nani.

Ike tishiaye hipau holetsa kiqi ye kiu kya? Kinimi lakhi kiqi ye judahmi shiyeh kiqi.

Kuchoyehsu ghili kumzapu pighi ani. Khagho lo khukuchuu ye judahkumomi Alhou ghili mthakemi kiqi, panonguye Alhou tsa muzuthi ani. Aholetsa hipau lo Jisu no kishekhatsa pitsukeuno, “Tsutsala panonguno Mose eno tungkuputsaqo pulumonapi aye kithilauno timi lakhi ighieno panongu vilo pie pinamu pulumonani.” Luk 16:31. Tipathiu Jisu no timi lakhi pa jeh Lazarus ipikeu akithi lono xuchileputhu, tishimu judahmiqo ye tipau ghi pulumo. (Johan 12:9-11)